Από τον Χρήστο Νέζο
Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου. Ένα Μουσείο μία Ιστορία, στο χωριό Χρυσοβίτσι της ορεινής Αρκαδίας.

Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου
21 χιλιόμετρα από την Τρίπολη ανηφορίζοντας το Μαίναλο και σε υψόμετρο 1070 μέτρα συναντάμε το ιστορικό χωριό Χρυσοβίτσι. Ένα χωριό μέσα στο βουνό με τα έλατα. Για το λόγο αυτό υπήρξε μεγάλο υλοτομικό κέντρο τον περασμένο αιώνα. Η ιστορία μας ξεκινάει το 1939 όπου στο χωριό κατασκευάζεται ένα μεγάλο εργοστάσιο ξυλείας, το πρώτο κρατικό εργοστάσιο επεξεργασίας ξύλου, που συνέχισε την λειτουργία του έως το 1972 όπου και κλείνει οριστικά. Από το 2010 στον ιστορικό αυτό χώρο δημιουργείται το Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου είναι μουσείο αφιερωμένο στην ιστορία της βιομηχανικής επανάστασης στον αρκαδικό χώρο και στη σημασία του Μαινάλου στην ιστορία του τόπου, ως κρησφύγετο και ορμητήριο των Αρκάδων της επανάστασης του ‘21 αλλά και την παροχή πρώτων υλών στην επιβίωση των κατοίκων και όχι μόνο.

Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου στο Χρυσοβίτσι της ορεινής Αρκαδίας
Στο μουσείο λειτουργούν εκθέσεις εργαλείων και πρακτικών υλοτόμησης και επεξεργασίας του ξύλου. Αναβιώνει έτσι μια ολόκληρη σελίδα της Αρκαδίας. Γίνονται επίσης περιβαλλοντολογικά σεμινάρια ευαισθητοποίησης του κοινού στο ζήτημα της προστασίας του δάσους και της ορθολογικής χρήσης των πρώτων υλών.

Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου

Ο εσωτερικός χώρος του Μουσείου Δασικής Ιστορίας
Το μουσείο αξιοποιώντας τον μηχανολογικό εξοπλισμό του εγκαταλελειμμένου εργοστασίου που συντηρήθηκε και αποκαταστάθηκε γι’ αυτό το σκοπό, ξαναζωντανεύει και εξηγεί για χάρη των επισκεπτών τη λειτουργία του παλαιού εργοστασίου. Επίσης παρουσιάζεται όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη λήψη, επεξεργασία και αξιοποίηση της ξυλείας από τον άνθρωπο κατά την εποχή λειτουργίας του πριστηρίου. Παράλληλα παρουσιάζεται η χλωρίδα και πανίδα του Μαινάλου, ο κύκλος ζωής του δάσους και προβάλλεται η οικολογική σημασία του δάσους, ενώ αναδεικνύεται ο ρόλος της επιστήμης της δασολογίας στην αειφορική διαχείριση του δασικού πλούτου.

Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου

Ο Χρήστος Νέζος στην ατμομηχανή που είχε το εργοστάσιο για να δίνει κίνηση στα μηχανήματά του, παράλληλα με το σκοπό που δημιουργήθηκε έδινε ηλεκτρικό ρεύμα στο χωριό.

Στο υπόγειο του εργοστασίου κάτω από την ατμομηχανή οι κινητήρες μετέφεραν την ιπποδύναμη στα μηχανήματα του ισογείου για την κοπή των μεγάλων κορμών των δέντρων.

Από τα γραφεία του Μουσείου Δασικής Ιστορίας
Αξίζει να πούμε πως ήταν το πρώτο εργοστάσιο που έγινε το 1939 στο Χρυσοβίτσι της ορεινής Αρκαδίας. Την ίδια χρονιά λειτούργησαν κι άλλα τέτοια εργοστάσια, στην Αρτεμισία του Ταϋγέτου, στα Φουρνά της Ευρυτανίας, στο Περτούλι Τρικάλων και στα ορεινά του νομού Σερρών, τα οποία δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο της προσπάθειας για την προστασία και την αξιοποίηση του δημόσιου δασικού πλούτου.
Το εργοστάσιο, στο Χρυσοβίτσι Μαινάλου, με την ατμομηχανή που είχε για να δίνει κίνηση στα μηχανήματά του, παράλληλα με το σκοπό που δημιουργήθηκε έδινε ηλεκτρικό ρεύμα στο χωριό. Το Χρυσοβίτσι ήταν το μοναδικό χωριό της Πελοποννήσου που είχε ρεύμα από το 1940. Στα υπόλοιπα χωριά της περιφέρειας το ηλεκτρικό ρεύμα έφτασε τουλάχιστον 25 χρόνια αργότερα.
Στον προαύλιο χώρο του μουσείου βρίσκονται αυτά τα μοναδικά για την εποχή τους αυτοκίνητα που χρησιμοποιούσε το Δασαρχείο Βυτίνας και έχουν αφεθεί στη φθορά του χρόνου. Μουσειακά κομμάτια που θα έπρεπε να είναι συντηρημένα μιάς και αποτελούν μέρος της Δασικής ιστορίας του Μαινάλου. Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο το κτήριο του Μουσείου έχει παραχωρηθεί στον δήμο Τρίπολης, ο προαύλιος χώρος ανήκει στο Δασαρχείο Βυτίνας που φέρει και την ευθύνη της καταστροφής των ιστορικών αυτών αυτοκινήτων της βιομηχανικής επανάστασης του περασμένου αιώνα.

Σε διπλανό υπόστεγο έχει παρκάρει το αυτοκίνητο του σήμερα το δασαρχείο Βυτίνας, δίπλα σε έτοιμα καυσόξυλα, ενώ θα μπορούσαν να έχουν τοποθετηθεί και τα ιστορικά αυτοκίνητα αντίκες για να μην καταστρέφονται.
Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου Τηλ. Επικοινωνίας: 27136-00489