Από τον Χρήστο Νέζο
Η ακριτική Τήλος το πρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων στην Ελλάδα χάρη στο πρόγραμμα Just Go Zero Tilos. Το νησί είναι ένα τεράστιο οικολογικό πάρκο και προστατεύεται από διεθνείς συνθήκες. Έτσι φέτος το καλοκαίρι του 2022 εξελίσσεται ένα πρωτότυπο πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών που έχουν θέμα το περιβάλλον στην Τήλο.
PCAI Tilos Artist Residency: Hypercomf & The New Raw
Τήλος
Η πρωτοβουλία, που ανέλαβε το φετινό καλοκαίρι στην Τήλο ο οργανισμός Polygreen Culture & Art Initiative (PCAI) μέρα με τη μέρα παίρνει σάρκα και οστά και συνιστά το εργαστήρι, που αποδεικνύει ότι η καλλιτεχνική δημιουργικότητα μπορεί να γίνει το όχημα εκείνο, που θα ευαισθητοποιήσει και θα προσφέρει χειροπιαστές λύσεις σε κρίσιμα ζητήματα, που σχετίζονται με την κυκλική οικονομία, τη βιωσιμότητα, την ανακύκλωση και την προστασία του περιβάλλοντος. Ζητήματα που μας αφορούν όλους άμεσα.
Το δημιουργικό και διαθεματικό έργο των φιλοξενούμενων καλλιτεχνών και designers, Hypercomf και The New Raw αντίστοιχα, βασίζεται στην έρευνα, τον σχεδιασμό, τη μεθοδολογία και την εκπαίδευση. Οι πρώτοι έχουν επιλέξει να εξερευνήσουν στο PCAI Tilos Artist Residency το ζήτημα της κυκλικής οικονομίας μέσω της επαναχρησιμοποίησης υλικών όπως ρούχα και υφάσματα, υλικά που βρίσκονται στον πυρήνα της δημιουργικής πρακτικής τους.
Δημιουργίες καλλιτεχνών από επαναχρησιμοποίηση υλικών, όπως ρούχα και υφάσματα, υλικά που προέρχονται από την ανακύκλωση του νησιού της Τήλου.
Οι δεύτεροι, έχοντας ως κεντρικό άξονα τη βιωσιμότητα, μελετούν τις δυνατότητες αναμόρφωσης αντικειμένων και υλικών προς απόρριψη, πραγματοποιώντας τακτικές επισκέψεις στο Κέντρο Κυκλικής Καινοτομίας της Τήλου, όπου βρίσκονται η αλυσίδα διαχείρισης και το σύστημα διαλογής της Polygreen.
Καθ’ όλο το διάστημα του καλοκαιριού και μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος φιλοξενίας προγραμματίζονται συναντήσεις και δράσεις με την τοπική κοινότητα, η οποία δείχνει ήδη να έχει αγκαλιάσει με ενθουσιασμό το πρωτότυπο εγχείρημα. Μέσα από οpen studio days οι κάτοικοι του νησιού είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά πώς κάτι το περιττό μπορεί να πάρει νέα μορφή και να αποκτήσει αξία μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Εκπαιδευτικά εργαστήρια για τους κατοίκους, τα παιδιά αλλά και για τους επισκέπτες του νησιού αναμένεται να λάβουν χώρα μέσα στη διάρκεια του καλοκαιριού αλλά και τον Σεπτέμβριο. Μέσω αυτών οι καλλιτέχνες θα επιδιώξουν την κατανόηση των οικολογικών ζητημάτων επιστρατεύοντας τις δημιουργικές δυνατότητες και τα εργαλεία που παρέχει η τέχνη, προσφέροντας στους συμμετέχοντες μια σφαιρική προσέγγιση της τέχνης, του περιβάλλοντος και του πολιτισμού.
O ιδρυτής και διευθυντής του PCAI και CEO της Polygreen, Αθανάσιος Πολυχρονόπουλος, σημειώνει: «Είμαστε ενθουσιασμένοι καθώς η τέχνη γίνεται επιστέγασμα τoυ ολοκληρωμένου προγράμματος κυκλικής διαχείρισης αποβλήτων που έχουμε αναπτύξει και το οποίο εφαρμόζεται ήδη με πρωτοφανή επιτυχία στο νησί της Τήλου».
Η καλλιτεχνική διευθύντρια του PCAI και επιμελήτρια του residency, Κίκα Κυριακάκου, αναφέρει: «Στόχος του συγκεκριμένου προγράμματος φιλοξενίας καλλιτεχνών είναι να διερευνήσουμε πιθανές περιβαλλοντικές λύσεις με όχημα τη σύγχρονη τέχνη και το design, πάντα σε συνεργασία με την τοπική κοινότητα και με απόλυτο σεβασμό στην ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της Τήλου».
The New Raw ονομάζεται το στούντιο έρευνας και σχεδιασμού με έδρα το Ρότερνταμ, το οποίο ιδρύθηκε το 2015 από τους αρχιτέκτονες Πάνο Σακκά και Φωτεινή Σετάκη, με τη φιλοδοξία να δώσει νέα ζωή σε ό,τι σήμερα θεωρούμε «απόρριμμα» μέσα από τη ρομποτική και τις ψηφιακές μεθόδους σχεδιασμού και κατασκευής. Μέσα από τα έργα τους, οι The New Raw υποστηρίζουν τη βιώσιμη χρήση του πλαστικού και στοχεύουν σε ένα θετικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα.
Η μέθοδος σχεδιασμού των The New Raw βασίζεται στη λογική «δοκιμή-σφάλμα» και σχετίζεται απόλυτα με την τεχνική παραγωγής και τις ιδιότητες του υλικού. Κάθε σχεδιαστικό έργο ξεκινά με μια πρακτική έρευνα για να καταλήξει σε μια νέα (ψηφιακή) ροή εργασιών και σε τεχνικές λύσεις. Τα έργα αυτά έχουν λάβει μέρος σε πολυάριθμες διεθνείς εκθέσεις και χώρους, μεταξύ άλλων: Amsterdam Gemeente (NL), Foundation Telefonica, Μαδρίτη (ES), Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο, Αθήνα (GR), Framelab Amsterdam (NL), Gdynia Design Days (PL), Centquatre (FR). Έχουν τιμηθεί με διεθνή βραβεία, όπως το Dezeen Design Award, το Rossana Orlandi Plastic Prize, το Fast Company Award, το Kaldewei Future Design Award, το Energy Globe Award Greece και το Hans Sauer Award.
Η Τήλος περιβάλλεται από 16 βραχονησίδες από τις οποίες οι μεγαλύτερες είναι η Αντίτηλος νοτιοανατολικά και ο Γάιδαρος βορειοδυτικά. Με δικό σας σκάφος ή με ναυλωμένο καΐκι από τα Λιβάδια, μπορείτε να επισκεφθείτε τις απομονωμένες ακτές της Τήλου, αλλά και των κοντινών νησιών όπου φωλιάζουν σπάνια είδη πτηνών.
Ο πολιτιστικός οργανισμός PCAI ιδρύθηκε από τον Αθανάσιο Πολυχρονόπουλο και στοχεύει στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση μέσα από ένα ετήσιο πρόγραμμα αναθέσεων, εκθέσεων, προγραμμάτων φιλοξενίας καλλιτεχνών, συνεδρίων, εργαστηρίων και εκδηλώσεων. Το PCAI εκπληρώνει τους στόχους του μέσω τριών τομέων δραστηριότητας: τη συλλογή έργων τέχνης του, τα πολιτιστικά προγράμματά του και την υποστήριξη που παρέχει σε καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες με κοινό όραμα και ανησυχίες για το περιβάλλον. Το 2019 σχεδιάστηκε το πρώτο πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών του οργανισμού από την Κίκα Κυριακάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του PCAI, ενώ στην επιτροπή αξιολόγησής του συμμετείχαν οι Hans Ulrich Obrist, καλλιτεχνικός διευθυντής Serpentine Galleries, και Krist Gruijthuijsen, διευθυντής του KW Institute. To 2021 o οργανισμός επιλέχθηκε ως official nominator του σημαντικού περιβαλλοντικού βραβείου Earthshot Prize, το οποίο θεσπίστηκε από το Royal Foundation of the Duke and Duchess of Cambridge.
Η Τήλος είναι ένας μοναδικός προορισμός για διακοπές, με ορεινούς, αλλά κατάφυτους όγκους, λόφους και κοιλάδες όπου φυτρώνουν τετρακόσια είδη λουλουδιών και βοτάνων, ενώ ζουν πολλά είδη σπάνιων πουλιών (σπιζαετοί, γεράκια, αηδόνια, καρδερίνες, ερωδιοί, μελισσοφάγοι κ.ά.). Έχει γραφικά χωριά και μαγευτικές παραλίες. Εδώ έζησαν οι τελευταίοι ελέφαντες της Ευρώπης: οι νάνοι ελέφαντες εμφανίστηκαν στο νησί πριν από 45.000 χρόνια κι εξαφανίστηκαν πριν από 4.000 χρόνια.
Το Μικρό Χωριό χτίστηκε το 15ο αιώνα στους λόφους πάνω από τα Λιβάδια και εγκαταλείφθηκε μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο από τους κατοίκους του.
Κατά τη μυθολογία, το νησί πήρε το όνομά του από τον Τήλο, γιό της Αλίας, αδελφής του Ήλιου. Όταν εκείνη αρρώστησε βαριά, ο Τήλος πήγε στο νησί να μαζέψει βότανα για τη θεραπεία της. Όταν η Αλία ανάρρωσε, ο Τήλος επέστρεψε στο νησί και έκτισε ιερό προς τιμήν του Απόλλωνα- Ήλιου.
Η Τήλος είναι το μοναδικό νησί της Μεσογείου ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000.
Διαβάστε στο wetravel.gr
Φίτζι: Παράδεισος στον Ειρηνικό ωκεανό.
